جشنی که همه برایش سر و دست شکستند!

در زمانه‌ای که رییس دولت وقت از گفتگوی تمدن‌ها سخن می‌گفت، حالا جشنواره تئاتر فجر هم با تمام بضاعتش می‌کوشید این زمینه را فراهم کند و این گونه بود که جمعی از ممالک صاحب تئاتر به این جشن دعوت می‌شدند.

اما فقط مهمانان خارجی نبودند که به جشنواره تئاتر فجر رونق می‌بخشیدند. جمعی از بهترین‌های تئاتر کشور در این گردهمایی کنار هم بودند؛ همان‌ها که از آنان به عنوان سرمایه‌های تئاتر کشورمان یاد می‌کنیم.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

حالا اینکه چقدر توانستیم زمینه را برای بهره‌مندی بهتر از هنر و شوق و شور آنان فراهم کنیم، بماند برای مجالی دیگر.

در میان بزرگ‌ترهای تئاتر نام‌هایی مانند زنده یاد پروانه مژده، رضا کرم رضایی، پری صابری، قطب‌الدین صادقی، بهزاد فراهانی، اسماعیل خلج، ایرج راد، آتیلا پسیانی، رضا فیاضی، داود فتحعلی بیگی، امیر دژاکام، شهره لرستانی، به چشم می‌آمدند و از نسل‌های بعدی هنرمندانی مانند محمد رحمانیان، کورش نریمانی، محسن قصابیان، آرش آبسالان، کیومرث مرادی، حسین کیانی، امیر رضا کوهستانی و ...

هجدهمین جشنواره تئاتر فجر به دبیری مجید شریف‌خدایی از ۷ تا ۲۰ بهمن سال ۱۳۷۸ برگزار شده است.

در این دوره از جشنواره ۱۳۵ اثر در بخش‌های داخلی ( مسابقه و خارج از مسابقه، بین‌الملل، مرور، دانشگاهی، خیابانی و تعزیه) به اجرا درآمده‌اند.

زنده یاد پروانه مژده در این دوره از جشنواره نمایش «دختر گل فروش» را بر اساس متن مشهور برنارد شاو با بازی ماهایا پطروسیان و فرهاد آییش اجرا کرده است.

نسخه سینمایی این نمایشنامه با عنوان «بانوی زیبای من» برای علاقه‌مندان هنرهای نمایشی، فیلمی خاطره‌انگیز است.

پری صابری دیگر کارگردان پیشکسوت نیز با نمایش «شمس پرنده» که درباره زندگی شمس تبریزی و مولوی است، در جشنواره حضور داشته است.

رضا کرم رضایی که یکی از اولین هنرمندانی است که به ترجمه نمایشنامه‌های آلمانی پرداخته، در جشنواره هجدهم تئاتر فجر، نمایشی را با نام «مضحکه آدمی» روی صحنه برده است.

قطب‌الدین صادقی دیگر چهره شناخته‌شده و دانشگاهی تئاتر هم با نمایش «خط عشق» در این مقطع از جشنواره حضور داشته. او البته در کنار این اجرا، حضوری چشمگیر هم در برنامه‌های پژوهشی جشنواره داشته است.

اسماعیل خلج نمایش «من ملک بودم» را روی صحنه آورده و رضا فیاضی هم با اثری تحت عنوان «لباس باشکوه حاکم» در جشنواره حاضر بوده است.

اما نمایش «گل و قداره»، اثری است به نویسندگی و کارگردانی بهزاد فراهانی که بعد از حضور در دوره‌های پیشین جشنواره به عنوان بازیگر، حالا خودش در این رویداد کاری را کارگردانی کرده است.

هرچند ایرج راد به عنوان بازیگر در بخشی از آثار درخشان نمایشی ما روی صحنه رفته است ولی او گاهی به عنوان کارگردان نیز وارد عمل می‌شود و این گونه بود که در جشنواره هجدهم نیز به عنوان کارگردان نمایش «آریادا کاپو» حضور داشته است.

آتیلا پسیانی در این جشنواره یکی از آثار موفق خود، «قهوه قجری» را روی صحنه آورده که بر اساس هملت شکسپیر ولی به شیوه ایرانی اجرا شده و خاطره اجرایش برای تماشاگران آن مقطع، به یاد ماندنی است.

این نام‌ها به اندازه کافی برای یک جشنواره اعتبار به همراه می‌آورند اما وقتی نام جوان‌ترها هم به این فهرست اضافه شود، آن زمان است که جشنواره به ضیافتی رنگین از هنرمندان نسل‌های گوناگون تبدیل می‌شود.

از میان نسل میانه محمد رحمانیان با نمایش «لباسی برای مهمانی» در این دوره جشنواره حضور داشته، نمایشی که نگار عابدی در کنار مهتاب نصیرپور و به عنوان استعدادی تازه در عرصه بازیگری در آن حضور داشته است.

شهره لرستانی هم نمایشنامه‌ای از نویسنده‌ای جوان را اجرا کرده؛ «تلخ بازی قمر در عقرب» نوشته نغمه ثمینی که بعدها یکی از چهره‌های درخشان نمایشنامه نویسی ما شد و جوایز گوناگونی را از همین جشنواره تئاتر فجر به خانه برد.

محمد یعقوبی جوانی که دانش‌آموخته رشته حقوق بود و با گذراندن دوره‌های آموزشی در آموزشگاه استاد سمندریان به فضای هنری راه یافته بود، با اجرای نمایش «پس تا فردا» نشان داد جوایزی که سال گذشته برای نمایش «زمستان ۶۶» از جشنواره هفدهم تئاتر فجر گرفته، اتفاقی نبوده و قرار است این چهره تازه در تئاتر ما ماندنی شود.

کورش نریمانی هم دیگر چهره‌ای بود که با اجرای نمایش «شب‌های آوینیون» خود را به عنوان استعدادی تازه در عرصه نویسندگی و کارگردانی معرفی کرد.

«شب‌های آوینیون» یکی از آثار درخشان نمایشی ماست که با بازی هنرمندانی چون سیامک صفری، نادر برهانی مرند، حسن معجونی، مهرداد ضیایی، داریوش موفق، بهمن روشنی و شبنم فرشادجو در جشنواره اجرا شد.

اما آرش آبسالان که امروزه یکی از مهم‌ترین استادان فن بیان ماست و با راه‌اندازی جلسات نمایشنامه‌خوانی «عصری با نمایش» یکی از هرمندان جریان‌ساز در دوره طلایی تئاتر ایران محسوب می‌شود، در جشنواره هجدهم، نمایشی را با عنوان «باران اگر بخواهد» نوشته و اجرا کرد.

از میان نسل جوان کیومرث مرادی هم با نمایش «هشتمین سفرسندباد» دیگر جوان حاضر در این دوره از جشنواره بود. او به سبک سال گذشته سراغ نمایشنامه‌ای از بهرام بیضایی رفته بود .

اما حسین کیانی با نگارش و اجرای نمایش «پنهان خانه پنج در» نوید حضور جوانی مستعد در عرصه نمایش‌های ایرانی را داد. او نیز در دوره‌های بعدی جشنواره، جوایز مختلفی را به خانه برد.

شاید کسی فکرش را نمی‌کرد جوانکی که از شیراز به جشنواره آمده و «قصه‌های درگوشی» را به تهران آورده، به فاصله چند سال بعد شناخته شده‌ترین کارگردان تئاتر ایران در جهان شود. اولین حضور امیررضا کوهستانی با نمایش «قصه‌های درگوشی» از شیراز در جشنواره فجر رقم خورد. هنرمندی که حالا از او به عنوان مارکوپولوی تئاتر ایران یاد می‌شود.

کورش سلیمانی دیگر جوان آینده‌دار هنرهای نمایشی کشور هم با نمایش« وعده گاه نهنگ‌ها» از کرمانشاه در این دوره از جشنواره حضور داشت.

«وقتی ما برمی‌گردیم دو پای آویزان بر جای مانده است» را ابراهیم پشت کوهی از بندر عباس در این دوره از جشنواره اجرا کرده است. نمایشی که نشان می‌داد نبض تئاتر در جنوب کشور هم خوب می‌زند. پشت کوهی که در سال‌های بعدی هم در جشنواره حضور داشت، امسال نیز با نمایش «مکبث زار» در این رویداد حاضر است.

«زندگی چیز خوبیه» به کارگردانی مسعود موسوی، «خشم و هیاهو» کاری از مهرداد رایانی مخصوص، «پهلوان کچل» نوشته و کار فتحعلی‌بیگی، «هذیان» به کارگردانی حسین پارسایی، «آرتور و لویی» کار مجید جعفری، «مردی که می‌خواست مرد بماند» به کارگردانی محسن قصابیان، «باد اسب است» نوشته محمد چرم‌شیر و کار سیروس کهوری‌نژاد، «اسید» به کارگردانی امیر دژاکام، «باران بر بام‌های ...» به کارگردانی جلال تجنگی، «واپسین سودا» کاری از حسین احمدی نسب، تنها بخشی دیگری از آثاری هستند که در این دوره از جشنواره روی صنه رفته‌اند.

اما در کنار این نمایش‌ها، بخشی از هنرمندان و گروه‌های شناخته‌شده جهان هم در این جشن حضور داشتند.

در آن مقطع حضور گروه تئاتر روهر آلمان به سرپرستی روبرتو چولی پررنگ و اثرگذار بود. چولی در این دوره از جشنواره دو نمایش «گاسپار» و «قبل از آنکه هزاره ما را از هم جدا کند» را اجرا کرد.

علیرضا کوشک‌جلالی، هنرمند ایرانی مقیم آلمان نیز در این دوره از جشنواره دو نمایش «مسخ» و «پابلو نرودا» را روی صحنه برد. «سفید برفی» و «کلاویگ» دو کار دیگر از آلمان، «بازی خیال» از سوئد، «گزارش به آکادمی» از ارمنستان، از دیگر نمایش‌های بخش بین‌الملل این دوره از جشنواره بودند که در کنار نمایش‌هایی از فلسطین و چین و ... اجرا شدند.

گروه‌های خارجی بعد از اجرای نمایش‌های خود جلسه گفتگو با خبرنگاران و روزنامه‌نگاران حاضر در جشنواره داشتند.

اما حضور مهمانان خارجی فقط به اجرای نمایش محدود نشده بود. در این دوره که بحث گفتگو در کشور ما مطرح شده بود، همایشی علمی با عنوان «دیالوگ در تئاتر» به دبیری دکتر محمدرضا خاکی در تالار فارابی دانشگاه هنر برپا شد.

جووان چریلوف از یوگسلاوی(رییس فستیوال بین المللی تئاتر بلگراد)، دکتر روبرتو چولی از آلمان کارگردان گروه تئاتر «روهر»، دکتر کلایو بارکر از انگلستان با مقاله «مفهوم دیالوگ میان تماشاگر و نمایش»، آندراژ نجی از مجارستان، رییس موسسه بین‌المللی تئاتر مجارستان با موضوع «دیالوگ در صحنه و پشت صحنه»جورجیو جناری از ایتالیا، سامسونگ استپانیان، رییس تئاتر تجربی جوانان ایروان، هلموت شفر از آلمان، بعضی از مهمانان خارجی در این همایش بودند که در کنار چهره‌های علمی داخل کشور همچون محمد ضیمران ، قطب‌الدین صادقی، منصور براهیمی و ... در این همایش پژوهشی حضور داشتند.

در جشنواره هجدهم، آندره لویی پرینتی از فرانسه و دکتر رفیعی از ایران پیام‌های مجزایی را ارایه کردند.

علاوه بر نمایش‌های یاد شده در جشنواره هجدهم و برای آشنایی بیشتر با هنر ملی کشورمان تعزیه‌هایی از اصفهان، تفرش، قزوین، رودبار،اصفهان و اراک اجرا شدند.

تالارهای وحدت، مجموعه تئاتر شهر، تالار سنگلج، تالار هنر، تالار مولوی، تالار فارابی،تالار میراث فرهنگی، تماشاخانه مهر حوزه هنری میزبان نمایش‌های شرکت کننده در این دوره از جشنواره بودند و به سبب حضور پرنگ مهمانان بخش بین‌الملل، بخشی از اطلاعات پوستر همچون سالن‌های میزبان، به زبان انگلیسی هم منتشر شده بود.

در زیر جدول جشنواره هجدهم تئاتر فجر نوشته شده بود: «سال ۲۰۰۰، سال توسعه فرهنگ صلح».

57245

کد خبر 1724110

منبع: خبرآنلاین

کلیدواژه: تئاتر تئاتر شهر جشنواره تئاتر فجر دوره از جشنواره جشنواره تئاتر فجر جشنواره هجدهم جشنواره حضور اجرای نمایش حضور داشته نمایش ها روی صحنه

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.khabaronline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرآنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۹۴۴۶۱۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

استقبال از «آن برد» غافلگیر کننده بود/ دغدغه همیشگی «مهاجرت»

آیدین تمبرچی کارگردان نمایش «آن برد» نوشته مشترک تمبرچی و مهدی زندیه که این روزها با استقبال قابل توجه مخاطبان در سالن قشقایی مجموعه تئاتر شهر در حال اجرا است، درباره روند تولید این اثر نمایشی به خبرنگار مهر گفت: از سال ۹۵ به همراه مهدی زندیه درگیر نوشتن این متن شدیم اما زمانی طولانی آن را کنار گذاشتیم. در آن مقطع زمانی دست‌نویسی از متن تهیه شد تا با ۲ بازیگر در سالن کوچک مولوی روی صحنه برود ولی اثر به اجرا نرسید. بعد از چندین سال رجعت به متن «آن برد»، دست‌نویس جدیدی تهیه شد. از مهر سال ۱۴۰۲ بازنویسی متن را انجام دادیم و از اوایل دی سال گذشته نیز تمرین‌ها را شروع کردیم.

وی درباره اینکه آیا نمایش «آن برد» به شیوه کارگاهی تولید شده است یا خیر، توضیح داد: متن از پیش تهیه شده بود و تمامی ایده‌های کارگردانی در آن مدنظر قرار گرفته بود اما اسلوب‌هایی که منصوب به کار کارگاهی می‌شوند به شکل موقعیت نمایشی در اثر وجود دارند. در شیوه‌ای که «آن برد» را تولید و اجرا کردیم، مکان مدام تغییر می‌کند و زمان سیال است و اسلوب‌ها منصوب به کار کارگاهی است اما ما پیش‌تر به این ایده‌ها و موضوعات فکر کرده بودیم.

تمبرچی درباره دغدغه پرداختن به ایده مهاجرت در نمایش «آن برد»، یادآور شد: ایده مهاجرت دست‌کم برای قشر و نسل ما همیشه به عنوان یک امکان مورد توجه قرار می‌گیرد. در دست‌نویس اول «آن برد» نگاه به مهاجرت مثبت بود اما متن نهایی بر علیه مهاجرت شکل گرفت. در واقع در متن نهایی به شناخت عواقبتی که مهاجرت در پی دارد، پرداختیم. آنقدر موضوع مهاجرت زیرساختی و پیچیده است که فکر نکنم به این زودی‌های دغدغه آن برای نسل ما و طبقه متوسط جامعه برطرف شود.

کارگردان نمایش «آن برد» درباره استقبال قابل توجهی که مخاطبان از اجرای این اثر نمایشی دارند، بیان کرد: می شود ادعا کرد که قالب بازخوردهای مخاطب نسبت به نمایش خیلی مثبت و برای ما ارزشمند بوده است. تولید و اجرای نمایش سختی‌ها و پیچیدگی‌های فراوانی دارد که بازخورد غالبا مثبت مخاطبان از اجرا تنها نکته دلگرم‌کننده برای گروه ما است.

وی درباره اینکه چه ویژگی‌هایی در نمایش «آن برد» باعث جذب مخاطبان و همراهی آن‌ها شده است، تاکید کرد: با اینکه بازخورد مخاطبان غالبا مثبت است اما ما را غافلگیر کرد. مخاطب با موضوع «آن برد» به راحتی ارتباط می‌گیرد زیرا در زندگی خود و اطرافیانش با موضوع مهاجرت مواجه شده است. هر گروهی بیش‌تر دوست دارد که شیوه اجرایی‌اش مورد توجه مخاطب قرار بگیرد ولی صادقانه بخواهیم صحبت کنیم، موضوع «آن برد» مخاطب را جذب می‌کند. البته شاید فرم اجرای نمایش هم درست درآمده که مخاطب می‌تواند با موضوع ارتباط برقرار کند.

تمبرچی ادامه داد: بعد از پایان هر اجرا، غالب مخاطبان تحت تاثیر قرار گرفته و برخی نیز اشک می‌ریزند. بسیاری از مخاطبان بعد از پایان نمایش آنقدر منقلب هستند که نمی‌توانند صحبت کنند. فکر می‌کنم موضوع و فرم اجرایی کار توانسته با مخاطب ارتباط درستی را برقرار کند.

این کارگردان تئاتر درباره چالش‌های تولید و اجرای «آن برد» به لحاظ اقتصادی، تصریح کرد: چالش اقتصادی همیشه برای تئاتر وجود دارد و تنها با همراهی و حمایت همه اعضای گروه می‌توان این چالش‌ها را پشت سر گذاشت که خوشبختانه من از این همراهی و حمایت برخوردار بودم. ما تلاش کردیم به‌ویژه در طراحی صحنه به سمت ایده‌هایی برویم که کم‌ترین فشار مالی را روی گروه داشته باشد.

وی متذکر شد: مشکل اساسی این است که اکثر سالن‌های تئاتری در آن واحد میزبان ۲ یا ۳ گروه نمایشی هستند و این امر دپوی دکور را با مشکل همراه می‌کند. حتی اگر گروهی توان مالی ساخت دکور ایده‌آل خود را داشته باشد، سالن به عنوان میزبان چند گروه امکان دپوی دکور را ندارد.

تمبرچی اظهار کرد: امیدوارم شرایط برای تئاتر بهتر شود. البته احساس می‌کنم که شرایط در حال بهتر شدن است و اقبال مخاطبان هم نوید روزهای بهتری برای تئاتر ایران را می‌دهد.

وی در پایان سخنان خود درباره اینکه آیا اجرای نمایش «آن برد» تمدید یا در سالنی دیگر ادامه پیدا می‌کند یا خیر، گفت: ما تا ۲۱ اردیبهشت به اجرای «آن برد» ادامه می‌دهیم. صحبت‌هایی در گروه برای ادامه اجراها انجام شده و در حال مذاکره با تئاتر شهر هستیم که امیدوارم این اتفاق بیافتد.

نمایش «آن برد» با حضور مهدی زندیه و نیکو بستانی، ساعت ۱۸ در سالن قشقایی مجموعه تئاتر شهر اجرا می‌شود.

عکس از رضا معطریان است.

کد خبر 6097371 فریبرز دارایی